Tien^Taal voor... Vivien Waszink

Taal: wie is er niet mee bezig? Blogs, twitters, tijdschriften, polemieken, ingezonden brieven, boeken. Er zijn heul veul mensen met evenveul meningen. Toch zijn er ook mensen die zich meer met taal bezig houden dan anderen. Daarom vraagt Milfje Meulskens hun mening over taal. Met in deze aflevering: Vivien Waszink: taalkundige, lexicograaf (woordenboekmaker), moeder en hiphopfanaat. Wat u nog niet wist: ze draagt elke dag een jurk. 


1. Wat betekent taal voor jou?
Veel, natuurlijk. Ik ben er eigenlijk bijna altijd wel mee bezig. Overdag van negen tot vijf achter m’n computer op de zaak. Maar ook in het wild kan ik het niet laten op taal te letten. Pas hoorde ik een moeder in de supermarkt tegen haar peuter zeggen: ‘Dame, jij kwijt je niet geheel zorgvuldig van je taak’. Belachelijk, wat een taal tegen een tweejarige.

2. Wat is je lievelingswoord?
Dat zijn er meerdere. De laatste tijd vind ik het leuk om te zeggen dat ik iets helend vind: hiphop is helend, bijvoorbeeld. Van nieuwe woorden vind ik ontspullen leuk: overtollige spullen weggooien. Vooral omdat ik dat zelf ook eens zou moeten doen.

3. Erger je je aan het taalgebruik van mensen?
Natuurlijk! Mensen zeggen immers allerlei verschrikkelijks. Bij mij hangt die ergernis nooit samen met afgrijselijke spelfouten of onnodig Engels, veelgehoorde ergernissen over taal. Ik word natuurlijk ook niet blij van spelfouten, maar ze zijn wel van alle tijden. Klagen daarover vind ik meer iets voor de beste jongetjes/meisjes van de klas. Er zit niet echt lijn of logica in mijn taalergernissen. Ik erger me denk ik vooral aan bepaalde uitspraken van woorden; ik wil echt op de tafel springen van woede zo ongeveer als iemand ‘pap-rika’ zegt ipv ‘paaa-pri-ka’. Hetzelfde geldt voor vanielje en puuzel. Brrrr.

Ik erger me ook hardnekkig aan zogenaamd formeel of net wat ‘netter’ taalgebruik, dat eigenlijk vooral ouderwets of tamelijk onbegrijpelijk is. In de trein hoor je voortdurend woorden als ‘tevens’ en ‘alsmede’; niet omdat mensen in de coupé die in gesprekjes met elkaar gebruiken, maar omdat de NS die omroept. Onbegrijpelijk, en ouderwets.

Juist wel weer grappig dat er pas – althans in mijn kringen – collectieve ergernis was om een reclame van Hi. Daar werd namelijk gepraat over ‘retesnel 4G’. Ik moest er ook nogal aan wennen, omdat je denkt: veel te informeel, kan niet in reclame! Maar het blijft wel in je hoofd hangen, en Hi richt zich ook vooral op jongeren. Gewaagd wel eigenlijk om zoiets te doen. Al denk ik dat ik ‘Verkade: fucking lekkere koekjes’ of ‘Nu teringveel voordeel bij Albert Heijn’ toch ook echt te veel van het goede zal vinden.

4. Waarom denk je dat mensen zich ergeren aan taalgebruik?
Ik denk dat veel mensen bang zijn dat hun taal, hun mooie foutloze taal, bedreigd wordt. Dat allerlei informeels en verkeerd gespelde woorden hun Standaardnederlands uiteindelijk zullen verdringen. Ik ben daar helemaal niet bang voor: ik vind taalvariatie juist leuk en vooral jongerentaal. Omdat jongeren prima kunnen switchen tussen allerlei stijlen, ben ik ook niet zo bang dat ze in een opstel allerlei dingen gaan opschrijven die ze normaal alleen tegen hun vrienden zeggen.

5. In oktober komt je nieuwe boek Woord! uit. Blijft het vernieuwen, de taal van Nederhop?
Jazeker! Jullie moeten allemaal mijn boek maar kopen, dan kan je daar alles over lezen, hehehe. Rappers doen allerlei leuke dingen met taal: ze lenen, zowel betekenissen als hele woorden, ze vertalen Engels hiphopjargon naar het Nederlands, ze maken zelf nieuwe woorden en ze doen heel leuke dingen met metaforen en woordspelingen. En er wordt zo heerlijk opgeschept in de hiphopscene: logisch ook wel, als het vooral om je woorden gaat en minder om de muziek, kun je tenslotte maar beter een grote bek hebben en wat te melden. Maar nederhop is veel meer dan Watskeburt?! roepen, over centjes en gouden kettingen praten en vuilbekken. Dat is het natuurlijk ook, maar je kan er veel meer over vertellen, vooral over de taal.

6. Gaat de Nederlandse taal ten onder aan het Engels? 
Nee hoor, dat denk ik niet. Woorden lenen gebeurde altijd al. Vroeger veel uit het Latijn, meestal via het Frans. En nu de laatste jaren veel uit het Engels, vooral op het gebied van computers en andere technologie. Je houdt het niet tegen denk ik.

7. Heb je een taalwens, en zoja, wat is het?
Dat de NS zijn jargon eens wat update :). 

8. Wier of wiens taalgebruik vind jij inspirerend?
Dat van rappers natuurlijk. En dan vooral van Winne en Ome Omar. En van de niet-rappers: Wim T. Schippers. Zijn taal is eigenlijk heel bedacht en geconstrueerd, maar ook heerlijk raar. Hetzelfde geldt voor Maxim Hartman van Omroep Maxim.

9. Welke taal zou je nog wel eens willen leren en waarom?
Arabisch. Het lijkt me leuk om eens een taal uit een heel andere taalfamilie te leren, en ik vind grammatica leuk: nieuwe rijtjes leren, joepie.

10. Ken je nog een leuke woordgrap, taalgrap of taalspelletje?
Pfoe nee! Maar had ik al verteld over de taal van rappers ;-)?