maandag 24 november 2014

YOLO is gewoon carpe diem in een modern jasje

O wat was het leuk om op de Belgische Radio 1 te worden geinterviewd. Lekker lang praten, niks aan de hand, zoals u hier kunt terughoren. Toch was de presentator, Lieven Vandenhaute, niet per se van alle woorden gecharmeerd (wat ook zijn goed recht is, ieder haar ding, ik vind "purisme" bijvoorbeeld ook een stom woord). Hij was vooral geen fan van het woord YOLO, en hierin staat hij zeker niet alleen. Waarom roept nou juist dit woord zo'n afkeer/woede op?

YOLO is een acroniem (een afkorting die je kunt uitspreken als woord). Het staat voor You Only Live Once, en wordt toegeschreven aan fameuze rappert Drake. We schreven eerder over dit woord, en ook over Drake, hier. YOLO betekent dus zoveel als 'je leeft maar één keer, maak er wat van'. Dat is dus helemaal niet zo heel erg anders dan de beroemde, ik zou haast zeggen gevleugelde uitspraak van Horatius, carpe diem. Dat betekent letterlijk "pluk de dag". Goed, zoals wij al tegen Lieven zeiden: YOLO is gewoon carpe diem in een modern jasje.



Maar waarom is het juist dit woord dat zo'n weerzin oproept? Wij denken dat het een soort stereotype is geworden. Zoals de zachte g iemand onmiddelijk als zuidelijk-Nederlander markeert, is YOLO hét woord bij uitstek geworden dat wordt geassocieerd met jongerencultuur. Met rappers, de Amerikaanse soort swag, met gouden kettingen en weinig respect voor vrouwen. En, wellicht, met oppervlakkigheid, meegaan met rages en modegrillen, niet zelf denken maar klakkeloos overnemen van anderen. Het is dus zo dat het woord zelf niet lelijk wordt gevonden (want, ik bedoel, het lijkt heel erg op jojo, en daar hoor je niemand over), maar de omgeving waarin het wordt gebruikt die men onprettig vindt. Jongeren en hun taal krijgen dat vaker over zich heen.

En jullie? Waarom geen YOLO? Of juist wel? Probeer het onder woorden te brengen, reageer gerust, carpe diem!

5 opmerkingen:

  1. Ik hoor de term YOLO met name gebruikt worden door mijn dochter (22). Als ik de term al zou willen gebruiken zou dat vooral in contact met haar zijn, en juist dan past enige distantie: als ik dan "YOLO" zou roepen zou ik mezelf (57) net te popi vinden klinken (gutgut, pap heeft ook een nieuw woord geleerd). Overigens niets ten nadele van het prima contact dat ik met haar heb!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. YOLO is jongerentaal, ook wat de betekenis aangaat dus niet populair bij ouderen. En het toeval wil dat Yo in YOLO al een vaak negatieve waardering heeft vanwege jongerentaal. Yo betekent dan zoiets als hey, en is waarschijnlijk afgeleid van Your. Ik heb verder niets met YOLO als woord, maar prima verder.

    [ En vandaag schreef de Vlaamse schrijfster Ann de Craemer een column in De Morgen over jullie verkiezing. Ze is er positief over en veegt de vloer aan met de 'creepy' taalpuristen die het Engels als een bedreiging zien. Maar dan signaleer ik in haar stukje toch ook een onbedoelde grens aan die invloed, want een woord als awkward vindt ze ergerlijk en spuuglelijk. Maar dan is het plots een persoonlijke voorkeur en bovendien betoogt ze dat dit soort woorden niet blijven. Hoe weet Ann de Craemer dat en dat zeiden ze vroeger van shit, cool en chillen ook. De ene pot mag pikzwart zijn, maar op die van vrije woordenaars als Ann de Craemer zit dan ook vaak een vooringenomen vlekje. Ik begrijp het wel, maar vind het toch awkward. ]

    http://www.demorgen.be/opinie/de-barbecue-is-een-roosterfeest-de-hersenkronkels-van-creepy-taalpuristen-a2130355/

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. We zagen het artikel van Ann de Craemer inderdaad, was inderdaad aardig. Wat betreft verdwijnende anglicismen: er is inderdaad een enorme hoeveelheid woorden die ook weer verdwijnt. Lees alsjeblieft dit artikel
      https://onzetaal.nl/uploads/editor/Teloorgangofsurvival.pdf

      Verwijderen
    2. Nogmaals,. ik vind de invloed op het Engels geen enkel probleem, hoewel ik zelf maar zuinig ben met het gebruik van anglicismen. En ik had kritiek op het onderzoek van Nicoline van der Sijs, die houd ik nog wel staande, maar ik moet nu bekennen dat de feitelijke invloed inderdaad veel minder groot is dan ik aanvankelijk dacht.

      Mijn punt blijft dat de echte taalpuristen een karikatuur vormen in de discussie en dat ook taalliberalen als Ann de Craemer ergens persoonlijke grenzen trekken bij het gebruik van anglicismen. Jullie zijn wel echte pleitbezorgers van het Engels in het Nederlands. En jullie zijn van een jongere generatie dus kan de verengelsing juist in de toekomst nog fors toenemen.

      En de invloed van het Engels op de taal mag dan kwantitatief zwaar overschat worden, het punt blijft dat er door de media, internet, sociale media, reclame, muziek en film voortdurend veel Engels over ons heen wordt uitgestort. Het gaat dan niet om de verengelsing van het eigen taalgebruik, maar om de weerzin tegen de oprukkende 'veramerikanisering' van de cultuur. Het lijken twee verschillende dingen, maar ik vind ze toch onlosmakelijk met elkaar verbonden.

      Het veelvuldig gebruik van Engels in de reclame vind ik bijvoorbeeld toch ook een onderdeel van de gevreesde verengelsing, ook al heeft het een passieve uitwerking, want het wordt nog maar weinig overgenomen en zeker niet door ouderen. Maar jongeren -en ook jullie- kijken daar anders tegenaan en omarmen juist al die Amerikaanse/Engelse invloeden en kan de actieve verengelsing wel degelijk verder toenemen.

      [ En dat een aantal Engelse woorden ook weer verdwijnen doet niets af aan de totale verengelsing. Hoe ouder je wordt, hoe meer er cumulatief bij zijn gekomen. ]

      Verwijderen
  3. Eerlijk, ik wist helemaal niet dat YOLO ook in de gesproken taal voorkwam, en dacht dat het puur een sms-fenomeen was (net als LOL)... Maar ik spreek dan ook niet veel met jongeren (waarom zou ik ook). En als er toch eentje tegen me aan komt yolo-en, dan gooi ik hem natuurlijk meteen OTOM in het gezicht. O tempora, o mores... ;-)

    BeantwoordenVerwijderen