donderdag 2 juli 2015

Een nieuw Groen Boekje: moet je je daaraan houden?

Het Groene Boekje: je houdt ervan of je haat het. Is het nodig? Zijn de regels duidelijk? Moet je je er aan houden? Vragen zat. Wat je er ook van vindt, er komt een nieuwe versie aan. In oktober is het weer tien jaar geleden dat dit spellingsfenomeen een update kreeg, en dus is het weer de hoogste tijd. Milfje grijpt de gelegenheid aan om eens flink in de materie te duiken. Met vandaag een antwoord op de vraag of het Groene Boekje eigenlijk verplicht is. 


Laten we lekker met de deur in huis vallen: echt verplicht is de officiële spelling eigenlijk maar voor een heel klein deel van de samenleving, in een heel beperkt domein. We citeren uit de Spellingswet van 2005:

De schrijfwijze van de Nederlandse taal waartoe het Comité van Ministers beslist, wordt gevolgd bij de overheidsorganen, bij de uit de openbare kas bekostigde onderwijsinstellingen, alsook bij de examens waarvoor wettelijke voorschriften zijn vastgesteld.

Nu, dat is duidelijk. Ambtenaren en leraren moeten zich aan het Groene Boekje houden, en bij examens moet je je er ook aan houden. Dit roept twee belangrijke vragen op. De eerste vraag is, in hoeverre ambtenaren zich er dan ook echt aan moeten houden. Het antwoord hierop is typisch Nederlands: gedoogbeleid! Niet te handhaven! We citeren uit nota 30 035 van de vergadering van de Tweede Kamer van 15 juni 2005 (met dank aan onze juridisch adviseur Jochem):

Het is niet reëel om in het kader van de handhaving van de regeling te denken in het opleggen van sancties. Ik verwijs hierbij naar het antwoord op een eerdere vraag van de leden van de CDA-fractie, waarin is aangegeven dat sancties wellicht in theoretische zin denkbaar zijn, maar dat daar in de praktijk niet aan zal worden toegekomen. 

Sjonge, dat argument hoor je vaak zeg. Wel opvallend dat tegenwoordig als iets niet te handhaven is, we er gewoon maar geen wet voor aannemen (zie "appen op de fiets"), maar dat we 10 jaar geleden de wet wél aannamen, maar niet handhieven. Kortom, het mag niet, maar het wordt niet gecheckt of men er zich aan houdt. Of toch wel?

Waar het om gaat, is dat zowel bij het onderwijs als bij de overheid sprake moet zijn van uniform toegepaste spellingregels en dat er daarbij redelijkerwijs van kan worden uitgegaan dat die regels zijn te handhaven met het voorziene toezichtarrangement. 

Wat moeten we ons daar nou weer bij voorstellen? Het lijkt simpel: de mensen die een stuk lezen kunnen je corrigeren, maar verder is er (godzijdank) geen Interne Spellingpolitie die je op de vingers tikt als je een foutje maakt. Toch zijn er twee momenten waarop een gebrek aan spelkunst je kan opbreken:

Als iemand zich al niet zou houden aan de spellingvoorschriften, zou dat bijvoorbeeld aan de orde kunnen komen in een functioneringsgesprek. (...) Verder zal een overheidsorgaan, als dat relevant is, bij een sollicitatie natuurlijk ook nagaan of de sollicitant op de juiste manier gebruik maakt van de Nederlandse taal inclusief de spelling daarvan. 

Ok, te gek. Let dus wel op je spelling, want anders kan je geen baan krijgen bij de overheid. Nou, dat wisten we al HEUL lang: als er één moment is dat je echt op je spelling moet letten, dan is het in een sollicitatiebrief. Niets nieuws onder de zon. Echt interessant wordt het natuurlijk als iemand een lesmethode zou schrijven, die de Witte Spelling volgt. Wat zou er dan gebeuren? Wie doet het? Bij dezen roepen we op tot burgerlijke ongehoorzaamheid! Zijn we nu strafbaar? Het lijkt ons hilarisch om de cel in te gaan voor het overtreden van de Spellingswet...

Maar! De allerbelangrijkste vraag staat nog: hoe zit het dan met jou? Moet de gemiddelde burger zich aan het Groene Boekje houden? Lees morgen meer hierover, en zet je schrap voor een schokkende onthulling...
Still uit GTST, van website http://www.gemistvoornmt.nl/a.aspx/1428343202/1 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten