Het ritme van de wielerklassieker

Door Marten van der Meulen

Dat wielrennen en taal hand in hand gaan, is al langer bekend. Zoek maar eens op de combinatie van die woorden, en je zult een grote menigte websites en boeken vinden. Mijn eigen voorliefde voor wielertaal is ook genoegzaam bekend denk ik: zo schreef ik al eens een stukje over de mooiste bijnamen uit de sport. Die staan vaak in de schijnwerpers, net zoals het taalgebruik van de commentatoren. Maar afgelopen weekeind, bij de start van het nieuwe seizoen, ontdekte ik een nieuwe dimensie: de naam van de wedstrijd.

Er zijn woorden die ik alleen tegenkom in de namen van wielerwedstrijden. Het woord 'omloop' bijvoorbeeld (Omloop het Nieuwsblad, en andere minder bekende wedstrijden), of 'criterium' (van Boxmeer, altijd feest). En dan zijn er de andere schitterende namen zoals 'pijl' (Waalse Pijl'), 'rondom' (Rund um den Henninger-Turm) en 'dwars door' (Dwars door Vlaanderen). Vooral die laatste benaming vind ik zo heerlijk eenvoudig: alsof je naar een voetbalwedstrijd Wij tegen Jullie kijkt.

Maar het mooist van alle namen vind ik toch wel de terugkeerwedstrijden, waarin van plek A naar plek B en terug naar A wordt gereden. Afgelopen zondag werd een van deze wedstrijden gereden: Kuurne-Brussel-Kuurne. Dat is het kleinere zusje van die andere heen-en-weer-koers: Luik-Bastenaken-Luik. Het mooie aan deze namen is het metrum, het ritme waarop je de namen kunt uitspreken. Probeer maar eens: je kunt de snelheid aanpassen aan de woorden, de herhaling maakt het, voor mij althans, pure poëzie. Het heeft ook iets magisch, iets als een spreuk. Dat komt misschien door abra-ca-dabra, waar natuurlijk ook die herhaling inzit. 

Helaas zijn er niet veel wedstrijden met dit soort titels over, maar gelukkig kan een vlugge grasduin door een archief veel moois opleveren. Sowieso word ik ontzettend weemoedig van vergeten sportwedstrijden: niet alleen de winnaars zijn vergeten, zelfs de wedstrijd die ze wonnen is niet meer. Melancholie tot over mijn oren. Alsof niet alleen de naam van een god verdwenen is, maar ook die van zijn complete pantheon.

Hier dus nog een lijstje met schitterende retournerende wielerklassiekers. Ik ga ze als een mantra zachtjes voor me uitspreken terwijl ik fiets, in de hoop dat het een mooi seizoen gaat worden.

Dresden - Berlijn - Dresden

Hannover - Magdeburg - Hannover

Nürnberg - Plauen - Nürnberg

Hoegaarden - Anvers - Hoegaarden

Retinne - Spa - Retinne

Sclessin - Houffalize - Sclessin

Roulers - Alost - Roulers

Irun - Pamplona - Irun

Bilbao - Balmaseda - Bilbao

Nantes - Saint Nazaire - Nantes

Roubaix - Kassel - Roubaix

Milaan - Giovi - Milaan

Vigevano - Costigliole d'Asti - Vigevano

De Lijst van Verdwenen Wedstrijden (O Discordia!), die hier te vinden is, bevat er nog vele meer. Als afsluitende bonus deze schitterende titel:

Kiel - Rendsburg - Flensburg - Kiel