Milfje staat te KIJK: waarom spreken jongeren met een Marokkaans accent?

Door Sterre Leufkens

Kennen jullie allemaal de KIJK al? Dat is een tijdschrift magazine over wetenschap en techniek, kijk hier maar even. De KIJK heeft ook een vragenrubriek, en zoals het een wetenschappelijke vragenrubriek betaamt worden daarin ook taalvragen beantwoord, sinds kort door niemand minder dan Milfje-v! Omdat jullie de antwoorden op die vragen ook allemaal wel willen weten, zullen we ze op dit blog publiceren. Maar wel pas wanneer de bewuste KIJK-aflevering uit de schappen is, dus als je deze stukjes als eerste wilt lezen moet je een abo nemen (sowieso een goed idee). Oké, hier komt 'ie!

Sommige jongeren praten met een Marokkaans accent, en maken dan ook grammaticale fouten, terwijl het Nederlands hun moedertaal is. Zelfs jongeren die helemaal geen Marokkaanse achtergrond hebben, doen dit. Doen ze het expres verkeerd? Waarom dan?

Met ieder woord dat je uitspreekt, vertel je iets over jezelf. Zachte g? Je komt uit het zuiden. Je noemt je beste vriend ‘gast’? Jonger dan 40. Met je uitspraak en woordkeus laat je zien bij welke groepen je hoort. Zo werkt het ook met een Marokkaans accent: aan bepaalde woorden (Woella! Tfoe!), klanken (een scherpe s, een zware z), en aan grammaticale foutjes (‘Wat iz deze? Ik vind echt niet leuk!’) kun je horen dat iemand een Marokkaanse taal als moedertaal heeft.

Je kunt ook de typische spreekstijl van een ándere groep overnemen, een waar je eigenlijk helemaal niet bij hoort. Dat is wat jongeren doen die zich zo’n Marokkaans-Nederlands accent aanmeten, terwijl het Nederlands wel gewoon hun moedertaal is (denk aan Ali B.), of ze zelfs helemaal geen Marokkaanse achtergrond hebben. Het is een soort talige verkleedpartij: trek een ander accent aan en je bent een ander mens.

Maar waarom zou je je als Marokkaanse Nederlander willen voordoen? Ten eerste omdat dat grappig is. Het werkt altijd op de lachspieren wanneer iemand zich als heel iemand anders voordoet, bijvoorbeeld als een man zich als vrouw verkleedt of wanneer je oma opeens ‘Pass mij die doekoe, maat!’ zegt.

Daarbij: Marokkaans-Nederlandse jongeren zijn gewoon hartstikke stoer. Ze hebben een imago van echte bad boys, die opgroeien op straat en doen waar ze zelf zin in hebben. Pubers die zich willen afzetten tegen de gevestigde orde (ouders, leraren, de politie) gebruiken een Marokkaans accent om iets van die fuck-the-police-mentaliteit over te nemen.

Geen zorgen dus, als je puberzoon opeens taalfouten maakt. Gaat wel weer over, woella, ik zzzweer!