Taalspelletjes voor de zomer

De zomer komt er weer aan, en dat betekent urenlang in de auto naar Zuid-Frankrijk (of een andere bestemming naar keuze). Saaiheid troef, tijd stroopt als honing voorbij, rondweg Parijs in de file, het snoep is op, alle cd's drie keer geluisterd, de kinderen beginnen te mekkeren, dus wat doe je? Inderdaad, een interactief taalspel voor de hele familie! Milfje geeft tips, waaronder Gouwe Ouwen maar ook een paar Vers van de Pers! We zijn benieuwd naar al jullie inzendingen!

Milfje's favo's

We houden nogal van taalspelletjes, en hebben er een aantal besproken in eerdere blogs. Knal er bijvoorbeeld een eindeloos rondje spoonerismes tegenaan, of doe een paar pogingen tot woordwerpen, of ga aan de bilinguale toestanden. Ook koppelwoorden kan je natuurlijk lekker doen. En als je echt kien bent, dan is er altijd nog die vermaledijde Lingo puzzel, die nog niemand ooit heeft opgelost.

Obscuur

Er zijn heel veel manieren om je taal te obscureren, zodat anderen die niet kunnen begrijpen. Misschien wel de bekendste (geschreven) codetaal is om cijfers te gebruiken ipv letters, dus a=1 b=2 etc. Dat is alleen niet zo praktisch als je praat: het duurt namelijk nogal lang. Toch zijn hier wel varianten op bekend die ook in gesproken taal voorkomen: de bekendste is waarschijnlijk wel Okki-taal, bekend geworden van Zaai (vanaf 7:57): de klinkers worden cijfers (a=1, e=2, i=3, o=4 u=5) , en de medeklinkers worden uitgesproken met -okki erachter. Wij heten dus bijvoorbeeld Mokki 3 lokki fokki jokki 2. Succes!

Rhyming slang is een ander voorbeeld. Origineel schijnt het in het Engels te zijn gebruikt in het Cant, de plaatselijke dieventaal, maar tegenwoordig wordt het door iedereen wel gebruikt. Sommige woorden zijn zelfs doorgesijpeld in het semi-officiële taalgebruik, zoals bees voor geld. Hoe werkt het? Simpel. Je neemt een woord, in dit geval money, en dan maak je daarop een tweedelige rijm (bees and honey), waarna je het rijmende woord weglaat, zodat je bees overhoudt. In het Nederlands natuurlijk ook leuk: je kunt bijvoorbeeld zeggen: “Zij is echt een onwijze patat”. Zelf bedenken wat de rijmslang is, succes!

Toevoegen en veranderen

Er zijn heel erg veel taalspelletjes die letters toevoegen of letters omdraaien. Sommige daarvan stammen ook uit de tijd van de dieventalen, maar de meeste ervan worden nu alleen voor onschuldige doeleinden gebruikt. Ze komen in verrassend veel talen voor (zie de Wikipedia voor een lange lijst). We noemen er hier een paar.

Varkenslatijn. Zie opnieuw Wiki voor de volledige regels, maar waar het op neder komt is dat je de medeklinkers aan het begin van het woord naar achter haalt en er -ee achter zet. Dat levert dus bijvoorbeeld Arkensvee Atijnlee op. Lachuh.

Je kunt ook proberen om alle woorden in een zin met dezelfde medeklinker te laten beginnen. Hodoende hrijg he hallerlei hrappige hinnen. Of hetzelfde maar dan met alleen maar dezelfde klinker. Oek doen oes soeccoes goegoeroendoerd.

De wikipedia lijst vermeldt een aantal zeer ingewikkelde spelletjes. Mijn voorlopige favoriet is Kinebayo, uit de Filipijnse taal Cebuano. Het betekent “paardentaal”, en het idee is dat je na iedere klinker die klank kopieert en opvult met /g/ en /d/. Oftewel: (klinker)+g+(klinker)+(d)+(klinker). De naam Rene wordt zo bijvoorbeeld Regede-negede, en Milfje wordt Migidilfjegede. Suguduccegedes!

Lol met letters

Maak zinnen waarbij alle woorden met dezelfde letter beginnen. Bijvoorbeeld: Hans holde haastig huiswaarts. Kijk wie de langste zin kan maken.

Te makkelijk? Vertel een verhaal met alleen woorden die met dezelfde letter beginnen. Of, nog lolliger, vertel een verhaal na! Bijvoorbeeld Lord of the Rings, of Harry Potter. 

Wat Georges Perec deed in 't Manco en Ernest Wright in Gadsby, dat kan jij ook! Maak een zin waar een bepaalde letter niet in voorkomt. Een lipogram heet dat. Niet spieken in Opperlands! 

Geografische taalspelletjes

Ga het alfabet af en noem voor iedere letter een land. Als je het in het Nederlands doet mag je de X en de Y overslaan, in het Engels de W en de X.

De gevorderde variant: Ga het alfabet af en noem voor iedere letter een hoofdstad. Zowel in het Engels als in het Nederlands hoef je alleen de X over te slaan.

Landen die als je ze in het Engels in hoofdletters spelt geen rondjes hebben. Oftewel: zonder ABDOPQR. Dan blijven er verrassend weinig over, namelijk 5!

Landen die in Engelse spelling 4 klinkers hebben die allemaal anders zijn. Dus geen herhalingen zoals Bosnia and Herzegovina. Er zijn 8 landen die dit hebben!

Landen die in Engelse spelling alle 5 klinkers hebben die allemaal anders zijn. Dus geen herhalingen zoals Equitorial Guinea. Er is 1 land dat dit heeft!