Ok, we lopen 5 jaar
achter op GeenStijl,
maar misschien wist u het niet. Ik wist het in ieder geval niet: je
mag geen 'fotoshoppen' zeggen. Zie hieronder de mijns inziens
krankzinnige tekst van Adobe. Vooral de algemene beweringen zijn heel
heftig: “Trademarks are not nouns”. Tsja, zeg dat maar tegen
aspirine en luxaflex. Grappig he? Ik vraag me vooral eigenlijk af of
er iets aan te doen is, als Adobe zijnde. Hebben ze weleens mensen
aangeklaagd?
Het schijnt trouwens dat
er geen woord is voor merkverwatering, tenminste geen officiele sjieke Latino term,
kijk maar hiero. Wikipedia
noemt het antonomasia, maar volgens mij is dat iets anders. Dat is namelijk,
volgens de Engelse Wikipedia, het vervangen van iemands naam door een
beschrijving, zoals “de kleine generaal” voor Napoleon (of Dick Advocaat natuurlijk). De pagina over trade erosion stelt dat merkverwatering een specifiek type van antonomasia is.
De grap is dat Adobe er niks aan doet. Mensen verbieden woorden te gebruiken kan helemaal niet. Dat zie je bijvoorbeeld ook in Frankrijk: ook al legt de Academie Francaise nog zoveel regels op over welke vervangende woorden je moet zeggen opv Engelse leenwoorden, mensen doen toch wel waar ze zin in hebben. Aanmoedigen, ontmoedigen, ok, maar verbieden, nee.
Ook kan je volgens mij als bedrijf niet een woord claimen. Je kunt wel proberen te zorgen dat het woord wordt beschermd door copyright, maar ook dat geeft geen garantie. Hier is een interessante uitspraak van de rechter: het bedrijf in kwestie had "meer inspanningen moeten verrichten om ervoor te zorgen dat het publiek SHISO als merk zou blijven zien". Nou, hoe dan? Want bij fotoshoppen werd er wel moeite gedaan maar werkte dat niet. Misschien is er een copyrightjurist onder de lezers van Milfje die hier commentaar op kan leveren?
De grap is dat Adobe er niks aan doet. Mensen verbieden woorden te gebruiken kan helemaal niet. Dat zie je bijvoorbeeld ook in Frankrijk: ook al legt de Academie Francaise nog zoveel regels op over welke vervangende woorden je moet zeggen opv Engelse leenwoorden, mensen doen toch wel waar ze zin in hebben. Aanmoedigen, ontmoedigen, ok, maar verbieden, nee.
Ook kan je volgens mij als bedrijf niet een woord claimen. Je kunt wel proberen te zorgen dat het woord wordt beschermd door copyright, maar ook dat geeft geen garantie. Hier is een interessante uitspraak van de rechter: het bedrijf in kwestie had "meer inspanningen moeten verrichten om ervoor te zorgen dat het publiek SHISO als merk zou blijven zien". Nou, hoe dan? Want bij fotoshoppen werd er wel moeite gedaan maar werkte dat niet. Misschien is er een copyrightjurist onder de lezers van Milfje die hier commentaar op kan leveren?
In dezelfde categorie hoorde ik een leuk verhaal over TomTom. Het gerucht ging dat medewerkers verplicht zijn om het
woord uit te spreken met de nadruk op de 1e lettergreep. Ik leg zelf
altijd de nadruk op de tweede lettergreep. Nu hebben we een oud-medewerker gesproken: die wist ons te vertellen dat dit niet waar was, maar dat men wél ook bij TomTom bang was voor merkverwatering: men moest "satnav" zeggen, zodat niet ook inferieure produkten met TomTom zouden worden geassocieerd. Ai, ik vrees dat ik het woord al gebruik net als walkman: ik gebruik het voor alle apparaten in de categorie navigatiehulp. Wat vinden jullie,
publiek? Kan een bedrijf woordgebruik verbieden? Leest de bronnen! Geeft mening!
bron:
http://www.adobe.com/legal/permissions/trademarks.html#section-4
Over mijn avonturen met deze materie van meer dan 15 jaar geleden, zie http://www.vanoostendorp.nl/computers/en.taal/h7.html (begin te lezen vanaf 'Jaloezieën')
BeantwoordenVerwijderenAhem, Rinus Michels werd 'de generaal' genoemd en Dick Advocaat heeft 'de kleine generaal' als bijnaam.
BeantwoordenVerwijderensorry, volgens mij verkeerd overgenomen. Ik pas het meteen aan
VerwijderenNapoleon heeft het nooit verder geschopt dan tot Le Petit Caporal
VerwijderenEigenlijk verbieden ze ook helemaal niets. Er staat "By following these guidelines, you can help Adobe protect the Photoshop brand name". Dus als je een uitslover bent die Adobe wil helpen bij het beschermen van haar/zijn merknaam, dan kun je deze regels als uitgangspunt nemen. Ik denk niet dat iemand hier juridische consequenties aan kan verbinden.
BeantwoordenVerwijderenWilfred
Een woord (zo wordt algemeen aangenomen) kan geen onderwerp zijn van auteursrecht (copyright). En tja, verwatering valt vaak lastig te voorkomen. Adobe doet zijn best. Maar het merk zal voor fotobewerkingssoftware nog niet zijn vervallen en dat is toch de primaire functie
BeantwoordenVerwijderenBij mijn introductie is ooit wel eens verteld dat het beter is om TomTom niet als soortnaam te gebruiken, maar de laatste paar jaar heb ik er niks meer over gehoord.
BeantwoordenVerwijderenAls het echt een heet hangijzer is voor onze IP-afdeling (intellectual property), hadden ze vast wel eens een mailtje naar alle medewerkers kunnen sturen met een verzoek om een bepaald taalgebruik (bij verplichten en medewerkers in een taalgebruikskeurslijf drukken kan ik me gezien de bedrijfscultuur niets voorstellen).
Het gebruik als soortnaam komt voor zover ik weet ook alleen in het Nederlands voor, in het Engels is 'satnav' de gebruikelijke term. Verder wordt in België ook regelmatig de term 'navigatie' gebezigd. In Duitse woordenboeken kan ik zo snel alleen 'Sat-Navi' vinden.
Het klemtoongerucht lijkt me lariekoek.
Of een merknaam daadwerkelijk een soortnaam wordt, kan het bedrijf in kwestie volgens mij nauwelijks iets tegen doen (en terecht), het volk regeert! :) Voorbeelden te over: googlen, cruesli, jeep, pamper, trespa, valium, spa (in België met bubbels), vittel (in België zonder bubbels), popnagel, polaroid, tie-wrap, etc, etc.