vrijdag 7 november 2014

10^Taal... Taalvoutjes

Taal: wie is er niet mee bezig? Blogs, twitters, tijdschriften, polemieken,ingezonden brieven, boeken. Er zijn heul veul mensen met evenveul meningen. Toch zijn er ook mensen die zich meer met taal bezig houden dan anderen. Daarom vraagt Milfje Meulskens hun mening over taal. Vandaag het woord aan Inger en Vellah, partners in crime, de oprichtsters van de populaire twitter- en facebookpagina Taalvoutjes. Door hun fans worden ze ook wel liefkozend de taalvrouwtjes genoemd. Hun nieuwe boek Taalvoutjes 2 (waarvoor Milfje zowaar een bijdrage schreef) ligt nu in de winkel.


1. Hoe zijn jullie op het idee gekomen van Taalvoutjes?

Apart van elkaar plaatsten we al voutjes, ieder op onze eigen Facebookpagina. Dat waren vooral nog d/t-vouten en verhaspelingen van gezegdes in de media. Tot op een dag een vriendin van Vellah suggereerde om hier een publieke pagina voor aan te maken. Zo gezegd, zo gedaan. In krap een uur hebben we een naam en een logo bedacht en de pagina ingericht. Voor vrienden en familie, gewoon voor de grap dus. 

2. De FB en twitter van Taalvoutjes worden massaal gevolgd, en jullie hebben inmiddels twee boekjes en een scheurkalender met Taalvoutjes uitgebracht. Hoe verklaren jullie het succes van Taalvoutjes?

Het lijkt erop dat meer mensen, net als wij, van taal houden. We merken ook dat ons idee om grappige teksten bij de foto's te bedenken aanslaat en de grap van de voutjes versterkt. Natuurlijk heeft het gebruik van Facebook zeker ook meegeholpen: doordat fans onze voutjes massaal gingen delen, verspreidde ons idee zich als een olievlek.

3. Hoe denken jullie dat het komt dat mensen taalvoutjes maken?

Dat kan meerdere oorzaken hebben. Aan de ene kant lijkt het erop dat het taalonderwijs achteruitgaat en dat hierdoor meer vouten gemaakt worden. Althans, dat wordt vaak beweerd. Natuurlijk hebben we er geen onderzoek naar gedaan, maar als we soms voutjes, gemaakt door docenten, binnenkrijgen, kunnen we ons daar wel iets bij voorstellen. Denk aan een docent die bij het huiswerk van een leerling schrijft: "Jij red het wel." Of een docent die een leerling die 'gedanst' schrijft, verbetert met 'gedansd'. Immers, 'het werkwoord is danzen en de 'z' staat niet in het kofschip'. Hoe kunnen leerlingen het goed doen als hun docenten het al niet weten? En er zijn natuurlijk meer voor de hand liggende redenen. Iemand is dyslectisch, heeft het Nederlands niet als moedertaal of is gewoon niet zo goed in taal. 

4. Denken jullie dat er tegenwoordig meer taalvoutjes worden gemaakt dan vroeger? Zo ja: wat zou daartegen gedaan kunnen worden?

Dat is lastig te zeggen. We zien nu meer geschreven taal in het dagelijks leven, mede door de komst van sociale media. Daardoor kan het lijken alsof er meer vouten gemaakt worden dan vroeger, terwijl dat niet zo hoeft te zijn. We hopen in ieder geval dat we met Taalvoutjes het bewustzijn over taal vergroten. We horen gelukkig geregeld van fans dat ze steeds meer opletten op hun taalgebruik sinds ze ons kennen. In de media wordt tegenwoordig vaak bezuinigd op eindredactie - hoewel dat zeker niet bij alle kranten zo is - zodat daar wel meer dan vroeger vouten gemaakt worden. De oplossing? Een goede eindredacteur. 

5. Ergeren jullie je wel eens aan taalgebruik van anderen, of kunnen jullie er altijd om lachen?

Het ligt er heel erg aan wie de taalvout maakt. In het geval van een allochtoon bijvoorbeeld, die zijn best doet om goed Nederlands te schrijven: chapeau! Maar als het gaat om een journalist of een andere professional die beter zou moeten weten, daar kunnen we ons wel aan ergeren, ja.

6. Wat is jullie lievelingswoord?

Mogen we er ook twee noemen? Dat van Vellah is recalcitrant en dat van Inger is vermetel. 

7. Wier of wiens taalgebruik vinden jullie inspirerend?

Wij zijn dol op taalvernieuwers, zoals Ronald Snijders, die een column heeft geschreven voor ons eerste boek. In zijn boek 'De Alfabetweter' staan de leukste neologismen, zoals gevangeniswezen: kinderen van wie beide ouders in de gevangenis zitten. Of wat dacht je van Sinterklaahaas: uitroep van Sinterklaas als mensen hem niet herkennen wanneer hij zich voorstelt. 'NEE ik ben ~ !!'.

8. Hebben jullie een taalwens, en zo ja, wat is het?

Onze grootste wens is dat steeds meer mensen doorkrijgen dat taal echt heel erg leuk is. En we weten niet of we dit onder de taalwensen mogen scharen, maar we hopen dat we over een paar jaar van Taalvoutjes kunnen leven.

9. Jullie zijn beiden zeer actief op sociale media, zowel persoonlijk als professioneel. Denken jullie dat social media, of digitalisering in het algemeen, onze taal verandert?

Er ontstaan natuurlijk nieuwe woorden, denk aan 'social media' zelf, of 'liken' en 'twitteren' en de zogeheten sms-taal wordt steeds meer gebezigd (afkortingen, combinaties van letters en cijfers enzovoorts). Maar dat is niet zozeer een verandering als een verrijking (of verloedering, zo u wilt. Daar zijn de meningen over verdeeld). Digitalisering heeft misschien als gevolg dat mensen meer op de autocorrectie vertrouwen en de regels niet meer stampen, maar we zien niet direct dat de taal daardoor verandert. Het is wel zo dat door de vervaging van grenzen - mensen staan wereldwijd met elkaar in contact - steeds meer leenwoorden waar te nemen zijn (daarover hebben we ook een pagina in ons boek opgenomen). Verandert onze taal daardoor? Wellicht wel. Maar wij delen niet de vrees van sommige mensen dat het Nederlands zal verdwijnen; daarvoor is onze cultuur te doordrongen van eigen identiteit en er zijn gelukkig nog duizenden mensen die zich hardmaken voor onze taal. Dat bewijzen de fans op onze pagina wel. Taal is altijd onderhevig aan verandering, daar moet je je niet tegen verzetten. Anders zouden we nog steeds praten van 'Hebban olla vogala...' ;-)

10. Wat vinden jullie de allergrappigste taalvout allertijden?

Ook hier hebben we beiden onze eigen favoriet. Die van Vellah is toch wel de onderwijsfout met danzen gedansd en die van Inger is het bord langs de kant van de weg, met daarop de tekst 'Mais te koop'. Maar er zit een behoorlijke spatie tussen de letters 'ma' en 'is', zodat het bord een heel andere betekenis krijgt. 



1 opmerking:

  1. Altijd aardig die taalvoudjes en ik volg ze via Twitter. Wel is het aanbod soms zo groot dat ik verzadigd raak en ik me dan nergens meer over verbaas.

    En steeds vaker wordt bij reactie-sites, en ook op Twitter, gebruik gemaakt van de spellingchecker (allemaal vrij overgenomen van de open-access-lijst van Open Taal). Velen menen dat hierdoor het spellingvermogen van mensen achteruit gaat, maar ik denk het tegenovergestelde: door steeds te zien wat de goede spelling is, leer je juist het correcte letterbeeld onthouden.

    Er is zeker flink bezuinigd op eindredacties, met name bij de digitale media. Toch is mij opgevallen, dat met name het laatste jaar er nog maar zelden foute, of bewust/onbewust dubbelzinnige koppen worden gemaakt. Maar ik kan me vergissen.

    Dan de favoriete taalvoud van Inger en waar een foto bijstaat. Ik wil niets afdingen op de grappigheid, maar ik houd het goed voor mogelijk dat hier geen sprake is van een taalvoud, maar van ludiek opzet.

    BeantwoordenVerwijderen