Taal: wie is er niet mee bezig? Blogs, twitters, tijdschriften, polemieken,ingezonden brieven, boeken. Er zijn heul veul mensen met evenveul meningen. Toch zijn er ook mensen die zich meer met taal bezig houden dan anderen. Daarom vraagt Milfje Meulskens hun mening over taal. Althans, dat deden we een hele tijd, en toen een tijd niet, maar nu weer wel. Want er zijn nog ZAT interessant mensen om te interviewen, waaronder: Peter Alexander Kerkhof! Hij is PhD-student aan de Universiteit van Leiden, en bestudeert in die hoedanigheid het taalcontact langs de Romaans-Germaanse taalgrens. Hij spreekt en doceert Gothisch - als dat niet hip is!
Hét blog over taal, taalwetenschap, woorden, Nederlands, grammatica, taaladvies, taalfouten en alle andere dingen die taal mooi en leuk maken. Door taalwetenschappers Sterre Leufkens en Marten van der Meulen.
vrijdag 23 oktober 2015
donderdag 22 oktober 2015
Wat is de mooiste vogelnaam?
Ik reis graag. Totaal in het nu, alleen maar bezig zijn met één volgende stap. Inchecken. Door de douane. Innerlijke mens. Uitwerpselende mens. Naar de gate. Vliegtuig in. Maar een van de hoogtepunten van reizen vanaf Schiphol heeft toch ook weer met taal te maken. Er is namelijk een grote kunstinstallatie, gemaakt door Cor Dera en Daniëlle Kwaaitaal (wat sowieso een jaloersmakend toffe naam is), met de schitterendste plantennamen. Zoals deze:
Van deze website |
Nu wil het geval dat ik een stukje schreef over Zweedse vogelnamen (voor het aanstaande boek Taal in 2015, nu al te bestellen bij de Van Dale Webwinkel!). Ik ging toen op zoek naar een overzicht van Nederlandse vogelnamen, en dat leverde een ENORM taalgasm op. Ik kwam namelijk deze website tegen. Hulde aan de makers! Loof hen met veel lof! Waar ik eerder al taalorgasmeerde over exotische dierennamen, is dit zo mooi vanwege de gigantische samenstellingen. Wij, Milfje, geven onze favorieten.
Marten
Antioquia-looftiran
Bruinbandbaardkoekoek
Bruinrughoningspeurder (dat klinkt als een nieuw woord voor homo)
Goudvleugelschoffelsnavel
Mikado-fazant (valt in stukjes uiteen)
Okerkapdwergmierpitta
Sterre
Andesschreeuwuil (OEHOEEEE!!! of zou hij de hele dag ANDES schreeuwen?)
Ansorge's Buulbuul
Aurelia-pluimbroekje (uit een porno-roman)
Grote Bloedstuitbuidelspreeuw (soort ongestelde kangoeroevogel)
Mindanao-papegaaiamandine
Orinoco-saltator
En zo kunnen we echt eindeloos doorgaan. Echt eindeloos, want er staan 9148 namen in. Wat een lol. Het is lang geleden dat we zo'n heerlijk taalgenietend stukje konden schrijven. Tijdens het schrijven van dit stukje lezen we ongeveer de hele lijst voor. Ik zou echt betalen om iemand al deze namen te laten uitspreken. Wat zijn jullie favorieten? Deel de vreugd! Geniet ervan! Leve woorden! Leve dieren! Leve het Nederlands!
Ansorge's Buulbuul
Aurelia-pluimbroekje (uit een porno-roman)
Grote Bloedstuitbuidelspreeuw (soort ongestelde kangoeroevogel)
Mindanao-papegaaiamandine
Orinoco-saltator
En zo kunnen we echt eindeloos doorgaan. Echt eindeloos, want er staan 9148 namen in. Wat een lol. Het is lang geleden dat we zo'n heerlijk taalgenietend stukje konden schrijven. Tijdens het schrijven van dit stukje lezen we ongeveer de hele lijst voor. Ik zou echt betalen om iemand al deze namen te laten uitspreken. Wat zijn jullie favorieten? Deel de vreugd! Geniet ervan! Leve woorden! Leve dieren! Leve het Nederlands!
dinsdag 20 oktober 2015
Gratis cursus taalwetenschap 2: nu met nieuw materiaal!
door Marten van der Meulen
Afgelopen april presenteerde de Universiteit Leiden, in de persoon van Marc van Oostendorp, de MOOC Miracles of Human Language: an Introduction to Linguistics. Een online inleiding taalwetenschap, gratis toegankelijk voor iedereen met internet. Als je dit bericht leest, ben je doelgroep: de cursus richt zich op iedereen die geinteresseerd is in taal. Na een succesvolle eerste versie in april van dit jaar, doen we nu ronde twee. De nieuwe cursus begint op 26 oktober. Met nieuw materiaal! En een nieuw wervend filmpje van Professor Marc (zoals de deelnemers hem liefkozend noemen). Kijk maar!
dinsdag 13 oktober 2015
Maakt Van Dale een woord officieel?
Er is de afgelopen week veel geschreven over het verschijnen van de Nieuwe Van Dale. Begrijpelijkerwijs is er veel aandacht voor de nieuwe woorden die erin staan. De interessantste opmerking las ik in de NRC. Hier schreef Hendrik Spiering: "Eindelijk weten we nu zeker dat oldskool een echt Nederlands woord is. Want erkend door Van Dale". Dit is interessant, omdat er hiermee een macht aan Van Dale wordt gegeven, die behoorlijk ver gaat: een woord is pas echt Nederlands, als het in dit woordenboek staat. Dat is niet per se waar een woordenboek voor bedoeld is. We schreven daar op 28 oktober 2013 al een stukje over, waar we nu een vervolg op maken. Is een woord pas echt Nederlands als het in Van Dale staat?
maandag 12 oktober 2015
Het Groene Boekje (aflv.5): appel of appèl
Dit najaar, bij u in de bioscoop: het Nieuwe Groene Boekje! Een van de taalevents van het jaar, maar wel eentje die gepaard gaat met een beetje spanning. Wat zullen ze nu weer veranderen? Wij doken eens in de bestaande spelling. We vroegen onze fanschare wat men de irritantste spellingsregels vond. Onmiddellijk kregen we een felle reactie (en we citeren): "Dat volgens het groene boekje het accent op het woord appèl verdwijnt, is onbegrijpelijk en schept een verwarrende situatie. Degene die dat een goed idee vond, had op dat moment een TIA." Nou, dat is duidelijk. Hoe zit het verder hiermee? Doorlezen is een must, want en passant komen we erachter dat de Tweede Kamerleden massaal de Spellingswet overtreden.
donderdag 8 oktober 2015
Taalclichés zijn interessant en verdienen een interessant boekje
Vorige week verscheen bij uitgeverij Thomas Rap 'Dat hoor je mij niet zeggen.' De allerbeste taalclichés, een boekje van Wouter van Wingerden en Pepijn Hendriks. Het boek komt voort uit het hilarische Twitteraccount @dagelijkscliché, en is zeer positief ontvangen in de verschillende media en door een aantal taalkundigen (bijvoorbeeld Marc van Oostendorp op Neder-L en Ton den Boon in € Trouw). Ook wij hebben er een mening over.
Wat is kontjeblauw?
Het is altijd een dankbaar onderwerp: de taal van jeugdige spelletjes. Neem knikkertaal: daar verschenen artikelen over, oproepen, en ook in boeken kwam het geregeld terug. Het ís ook leuk: je ziet er al sociale netwerken in, je ziet regionale variatie, kortom, smullen voor taalkundigen, en nostalgie voor niet-taalkundigen, dus iedereen wint.
Iets waar voor zover wij weten nog geen onderzoek naar is gedaan, is het fenomeen van kontjeblauw. Dat krijg je als je een voetbalspelletje verliest. Je moet dan voorovergebogen staan, met je gezicht richting doel (of muur), en de andere deelnemers mogen dan zo hard mogelijk schieten op je gebipste. Zie het filmpje hieronder.
Maar ook hier, zo leerden wij recentelijk, is variatie in! Je hebt namelijk ook kontjebonken! En kontje rossen! We weten er nog niet veel over, behalve dat kontje rossen voorkomt in Brabant, kontjeblauw in Den Haag, en kontje bonken in Borne, Twente. Dus, lieve lezertjes: wat gebruiken jullie hiervoor? Of wat gebruiken jullie kinderen hiervoor?
dinsdag 6 oktober 2015
Het Groene Boekje (afl. 4): HOOFDLETTERS
Dit najaar, bij u in de bioscoop: het Nieuwe Groene Boekje! Een van de taalevents van het jaar, maar wel eentje die gepaard gaat met een beetje spanning. Wat zullen ze nu weer veranderen? Wij doken eens in de bestaande spelling. We vroegen onze fanschare wat men de irritantste spellingsregels vond. We bespraken al de tussennnn, het koppel-teken, en maakten een uitstapje naar Engelse woorden. Vandaag in de Grote Groene Adventskalender: dE hOoFdLeTtEr.