Translate Milfy!

vrijdag 5 december 2014

Kandidaat Anglicisme van het Jaar: copypasten

We zijn inmiddels 2 dagen onderweg met het stemmen voor de verkiezing van Anglicisme van het jaar, en het is moordend spannend. Maar wat betekenen die woorden nou eigenlijk? We schreven al over flabbergasted en shinen, maar laten we dan vandaag eens kijken naar een computerterm die veel wordt gebruikt: copypasten. 


Betekenis Dit is, onzes inziens, een van de woorden met een relatief eenvoudige betekenis. Het betekent namelijk letterlijk "kopiëren-plakken", oftewel de actie waarbij je tekst of een plaatje selecteert in het ene bestand, Control-C (of Appeltje-C als je een hippe mac hebt) doet, en hop je knalt het in een ander bestand. Niks meer aan doen, stukje cake. 
Overigens heb ik er een plagiaatassociatie bij, misschien omdat ik regelmatig met studenten werk, die er wel eens van beschuldigd worden hun papers bij elkaar te copypasten, zonder de bron te vermelden. Hebben jullie die associatie ook?

Spelling Dit is een woord dat niet zo snel Nederlands aandoet, maar we hebben het natuurlijk mooi geïntegreerd door het gewoon als Nederlands werkwoord te vervoegen. De vraag is nu: schrijf je het los, met een streepje, of aanelkaar? OnzeTaal zegt met een streepje, maar het internet laat zien dat het ook vaak los voorkomt, of zelfs vast. Wij zeggen dus: het maakt niet uit,  ga voor leesbaarheid, kies er één en gebruik die consequent in je tekst. Wij gaan voor aanelkaar. Als je echt een rebel wil zijn, doe je het met een slash.
Het wordt pas echt lachen als je de vervoegingen gaat spellen. Volgens de regels kom je uit op 'ik copypastete' (met streepje dus voor de liefhebster), maar dat vind ik er persoonlijk mal uitzien. 'Gecopypastet' nog meer - het komt door dat '-paste', wat ik automatisch met de Nederlandse 'a' van 'kat' lees, in combinatie met -tet en -tete, wat sowieso raar oogt. Het zou makkelijker zijn om er koppiepeesten van te maken, ik koppiepeestte, gekoppiepeest. Wat vinden jullie, lezers? Handige optie of te veel oogbolkramp?

Waarom Engels? Waarom een Engels woord als "kopiëren-plakken" ook zou functioneren? Omdat het in dit geval gaat om een specifiek domein: dat van de computer. En alles met compu's komt uit de VS. Hoewel… 

Verspreiding Het woord komt op internet veel voor. Het hele werkwoord los geschreven (copy pasten) geeft 48.700 hits, en de vervoeging levert nog veel meer op. Het komt ook al een poos voor, en ook in de krant (altijd een goede maatstaf voor de acceptatie van woorden). Hier is bijvoorbeeld een bericht uit 2006 waarin het wordt gebruikt.

Overlevingskans Hoog, want we blijven voorlopig nog wel computers gebruiken, en in mijn ervaring is het kopiëren van teksten en plaatjes daarin erg gebruikelijk en nuttig. 
En wie weet breidt het gebruik zich nog uit naar andere domeinen, je weet nooit ('de trainer copypaste de opstelling die hij tegen Excelsior gebruikte')! 
Wat afdoet aan de overlevingskansen van dit woord is dat je er niet zo makkelijk nieuwe woorden mee kunt maken; je kunt bijvoorbeeld niet echt samenstellingen creëren, dat is dan weer jammer. Hoewel, bij een copypastefout kan ik me wel weer wat voorstellen.

Tot slot een actuele uitsmijter
Met deze taalkundige achtergrond
bent u klaar voor een heerlijke avond -
nog niet klaar voor het sinterklaasfeest?
Doe dan toch gewoon even copypaste!

3 opmerkingen:

  1. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Koppiepeesten gebruik ik al een paar jaar, ook in (halfserieuze) geschreven taal.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Beste Ruud, we waren dan ook niet op zoek naar per se een nieuw anglicisme. Maar het is goed om te horen!

      Verwijderen