Albanese erotiek aflevering 1

Erotiek is van alles plaatsen en alle tijden. Of het nou de Franse laat-achtiende eeuw is (Markies de Sade), de Nederlandse vroeg-twintigste eeuw (een erotisch boek over Menno ter Braak?!), Sasha Grey of Charlotte Roche: wij vinden het allemaal schitterend. Blij waren we dus ook te horen over een Albanees erotisch woordenboek. Geen vertaling was daar van beschikbaar, en dus zijn we blij en trots een platform te mogen bieden voor Vincent W.J. van Gerven Oei, kunstenaar, filosoof, vertaler. Hij zal de komende tijd ons op de hoogte houden van zijn vorderingen met de vertaling van dit werk. Exclusief bij Milfje dus: door Vincent W.J. van Gerven Oei vertaalde lemmata uit Tupja's Erotisch woordenboek, van A tot ZH.

door Vincent W.J. van Gerven Oei

Inleiding

Edmond Tupja werd in 1947 geboren in Tirana, Albanië, en studeerde Franse taal- en letterkunde aan de Universiteit van Tirana en de Sorbonne in Parijs. Naast zijn vele uitstekende vertalingen van en naar het Frans, staat hij in Albanië bekend om zijn erotische vertellingen, o.a. Tension i lartë (Hoogspanning) uit 2006 en 69 variacione për një temë erotike (69 variaties op een erotisch thema) uit 2011, alsmede een prachtige memoire over zijn gestorven moeder, Mos ik, o ma (Moeder, ga toch niet weg) uit 2010. Zijn vaak humoristische en politiek incorrecte Fjalor erotik i gjuhës shqipe (Erotisch woordenboek van het Albanees), tevens uit 2010, is een uiting van zijn folkloristische en taalkundige interesse in de Albanese spreektaal, in dit geval specifiek het uitgebreide erotische vocabulaire ervan. Ieder lemma bestaat uit een korte beschrijving alsmede een voorbeeld uit de spreektaal. Hieraan zijn door de vertaler zo nu en dan korte annotaties toegevoegd.

A

afsh /af∫/ zn. Opgewonden staat van de vrouw wanneer zij vruchtbaar is (gewoonlijk 3–4 dagen per maand, ongeveer een week na het einde van menstruatie). Bijv. 'Ga en neem die vrouw, wanneer ze hitsig is [kur i vjen afshi].'

alet /a'lεt/ zn., plur. tant.; fig., spreekt. Mannelijke geslachtsorganen. Bijv. 'Wat een werktuig [alet] dat hij had, ouwe kraai, je kreeg er schrik van!'

Noot: Alet is een Turks leenwoord, een van de vele taalkundige restanten van de Ottomaanse overheersing. In 'Ouwe kraai' [moj korbë], lett. 'oh raaf', is moj is een vrouwelijke aanroepvorm (more/mor' wordt gebruikt voor mannen) en korbë betekent letterlijk 'raaf' (van Lat. corvus) en wordt voornamelijk gebruikt in verwijzing naar oudere vrouwen en weduwes, die traditioneel in het zwart gekleed gaan. 

azdisem /az'disεm/ med.-pass. ww.; fig., spreekt. Doorslaan, onbeheerst worden, wild worden. Bijv. 'De partijvoorzitter wordt helemaal wild [azdiset] van die teef.'

Noot: 'Partijvoorzitter' [kryetari i partisë] verwijst hier waarschijnlijk naar het hoofd van een de vele kleine en grote politieke partijen die vanaf de jaren '90 in Albanië zijn opgericht, veelal van dubieus elan. 'Teef' [kuçkë] is een derogatieve benaming voor een vrouw.