Het Groene Boekje: je houdt ervan of je haat het. Is het nodig? Zijn de regels duidelijk? Moet je je er aan houden? Vragen zat. Wat je er ook van vindt, er komt een nieuwe versie aan. In oktober is het weer tien jaar geleden dat dit spellingsfenomeen een update kreeg, en dus is het de hoogste tijd. Milfje grijpt de gelegenheid aan om eens flink in de materie te duiken. Met vandaag een antwoord op de vraag, of het Groene Boekje eigenlijk verplicht is voor Jan en Alleman, voor Henk en Ingrid, voor Jan Modaal, voor jij en ik, voor Jan Klaasen en Katrien.
Gisteren vertelden we dat alleen leraren en ambtenaren zich aan de officiele spellingsregels hoeven te houden. Dan is eigenlijk al duidelijk hoe het zit met ons. Wij, als niet-ambtenaar en niet-leraar, hoeven ons er dus niet aan te houden. Makkie, eitje. Maar wat zo schokkend is (voor velen, stellen wij ons voor), is de manier waarop dit wordt gesteld. Een laatste citaat, glas-, kraak-, kristal-, super-, kapot-helder, uit hetzelfde bestuurlijke document als waar we het gisteren over hadden (Met dank nogmaals aan onze juridisch adviseur Jochem).
Gebruik van het Nederlands geeft nog niet aan welke spellingregels moeten worden gevolgd.
Dat is misschien nog niet helemaal doorgedrongen. We doen hem nog een keer, in een groter lettertype.
Gebruik van het Nederlands geeft nog niet aan welke spellingregels moeten worden gevolgd.
Met andere woorden: je mag lekker doen wat je wilt! Hourra! Pannerkoek! Officiele! Abbonné! Stiekum! Kosmetisch! Intervieuw! Bloknote! Namenlijk! Diaree! Annargie! Sex! Seksi! aviertje! Antikwaar! Relaksed! Kourant! Appul! Peerh! Ruklamuh! Kangaroe!
Ok, dat was een beetje flauw. Maar het is van belang (we kunnen het niet genoeg benadrukken), dat al deze spellingen niet fout zijn. Ze schenden de regels van het Groene Boekje, maar die regels hoef je niet te volgen, dus het maakt niet uit. Wij zijn gewoon particulieren, die niet in dienst zijn van de overheid, en op dit medium ook geen les geven. Wij kunnen dus de spelling aanhouden die wij willen. Lekker. Puh.
Toch gebruiken wij niet dit soort spellingen in onze blogs (een paar uitzonderingen daargelaten). Waarom niet? Er zijn twee redenen voor te noemen. De eerste is dat de begrijpelijkheid van een woord niet in het gedrang moet komen. Als je aviertje of ruklamuh schrijft, is de kans groot dat een lezer het uberhaupt niet begrijpt, of dat z/hij zoo lang moet nadenken dat het niet fijn meer is. De tweede reden is dat een vrije spelling kan afleiden van de inhoud. En dat is in veel gevallen zonde.
En er is nog een derde overweging. Spelling mag dan geen wet zijn, het is wel degelijk een norm. En aan normen hóef je je niet te houden, maar het is meestal sociaal wenselijk om het wél te doen. Als je het namelijk niet doet, kan het zo zijn dat mensen boos op je worden, of je niet meer vragen voor feestjes. Aan de andere kant: onderzoek heeft aangetoond dat normoverschrijdend gedrag een teken is van leiders. Trek dus je konklusies...
Wat ons brengt op nóg een punt. Het is van belang om te weten of iemand expres "fout" of per ongeluk fout spelt. Want het is natuurlijk wel erg makkelijk om dan maar bij iedere afwijkende spelling te zeggen dat je het expres deed. Nee, zo werkt het niet. De norm heeft nog steeds een vrij duidelijke kern, waar je niet makkelijk van afwijkt. Maar aan de buitenkant van de norm zit wel degelijk speelruimte. Wij schrijven bijvoorbeeld heel vaak een /k/ in plaats van een /c/. Produkt, skepsis. Maar we schrijven ook dan weer sex in plaats van seks.
Nu, nog even te verduidelijking. Wij, Sterre en Marten, Milfje, vinden niet dat alles mag qua spelling. Veel spelfouten roepen irritatie op, en leiden af van de boodschap van de tekst. Volgens de wet mag echter wel alles. Iemand aanspreken op een foute spelling kan dus wel, maar je moet je realiseren dat het Groene Boekje niet verplicht is. Verder vinden we dat men minder zou moeten zeuren over spelling. Een foutje kan iedereen gebeuren, van particulier tot journalist. Er is geen enkel bewijs voor de gedachte dat men nu minder goed spelt dan vroeger: wel is er meer informeel schrijfwerk, en het schrijfwerk van veel mensen is zichtbaarder dan vroeger (zie het Internet).
Ga dus lekker je eigen Groene/Witte/regenbooggang, maar wees je bewust van de konsekwenties.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten