Theepot, vandaag, slagroom: hoe durf je dat te zeggen!

Kan het nou eindelijk afgelopen zijn met die vervelende taalfouten die kranten, radio, internet en algemeen taalgebruik vervuilen? Kom op jongens, doe toch eens een beetje je best! Neem bijvoorbeeld "het commentaar": dat is hartstikke fout! Moet natuurlijk "de commentaar" zijn! In België doen ze dat tenminste nog goed. En zo zijn er nog veel meer foute, slechte en lelijke woorden en uitdrukkingen die u, lezer, dagelijks bezigt. Slecht foei af! Je houdt niet van je taal, je minacht je taal, je bent niet trots op Nederlands als je theepot, slagroom of vandaag zegt.

Gebruikt u uiteindelijk of toekomstplannen? Ranzige pleonasmen! Nieuwe plannen van de minister "bekritiseren"? Ga je schamen! Dat moet pertinent "kritiseren" zijn. Het skelet was "daadwerkelijk" van de koning? Wat dom zeg, gebruik daar toch het Woord dat Hoort: "metterdaad". Als iemand zegt dat we "er maar beter niet aan kunnen beginnen", dan wil ik hem in z'n gezicht slaan: men "doet beter er niet aan te beginnen". Je bent toch niet vergeten om dat boek terug te brengen? Geen ommetje daarin, hartstikke fout!

Eet u weleens slagroom of kwark? Een gruwel in de ogen van de Nederlandse taal! Geklopte room en wrongel moet dat natuurlijk zijn! Een nieuw boek geschreven? Ik hoop toch dat het een voorrede heeft en geen afschuwelijk en fout voorwoord. Bah! Een germanisme! Of gallicismen, die zijn er ook zo afgrijselijk veel: "ik ben aan het eind van mijn Latijn (blegh!)", "en dan te bedenken" of nog maar te zwijgen van het woord "men". Hoe durft men (sic) dat te gebruiken! Men klopt? Neen! Er wordt geklopt! *

Of neem het woord "vandaag". Wie dát gebruikt is pas echt een zondaar, want dat komt van het Franse aujord'hui (spelling zoals origineel). Ga je mond spoelen! Doe dat ook na walgelijke woorden als opvoering (vertoning), onbestemd (vaag) en liefdevol (liefderijk). Terug van de voetbal, waar je twee consumpties hebt genoten? Ik braak de prullenbak vol, totaal fout gebruik! Wat een belevenis he, zo'n stukje? Nee nee nee! Slechts een "ervaring" of een "gebeurtenis". Er zijn velen die me bellen? U begaat een Haasje-Over: er zijn er velen die mij bellen! Of zijn het meerdere personen die u hebben gebeld? Ook fout: meer is de vergelijkende trap, meerder is altijd fout. Of waren het rond de 100 mensen? Neen! Circa, ongeveer, omstreeks. 

En we kunnen doorgaan. Uitschakelen? Fout. Meemaken? Fout. Hij wees hem op zijn fout? Fout. Rond de tafel zitten? Fout. Vrijwel niemand gelooft dit? Fout. En profil? Neen: de profil U proleet! Waarom wachten? Sukkelaar: alleen "waarom te wachten" is juist. U mag trouwens ook geen liefdesbrief schrijven, want dat doen alleen Duitsers. Theepot? Verwerpelijk anglicisme! Net als suggestie, in de toekomst, een kaartje boeken en Hij is wat afwezig. 

Dit naar aanleiding van "Djiezus", een column van Sylvia Witteman afgelopen zaterdag in de Volkskrant, waarin ze ageert tegen anglicismen. We moeten er mee stoppen en ons niet verschuilen achter luie uitvluchten zoals te zeggen dat "taal een levend organisme is". Wij verschuilen ons daar niet achter, maar stellen wel dat taal verandert - dat is de realiteit. Je moet niet vluchten in het verleden: alle bovenstaande voorbeelden werden ook ooit afgekeurd (zie de taalgidsjes), maar nu zijn ze (volgens ons) volledig ingeburgerd. Zo gaat dat in taal: de lelijke eendjes van gisteren zijn de onopvallende eenden van vandaag. Het is goed om je bewust te zijn van taalnormen en ook om bewust met je taal om te gaan, maar nieuwerwtsigheden afkeuren is als vechten tegen evolutie. Of je het mooi of lelijk vindt is een tweede; uiteraard kun je anglicismen lelijk vinden. Over smaak valt natuurlijk niet te twisten, maar let op: nieuw is het niet.


*hoewel dit gebruik wordt veroordeeld in "Goed gezegd zo" (Van Wageningen, 1941) is onduidelijk waar hij precies op doelt: het woord men komt van man en komt al zeker sinds 1200 voor in het Nederlands...