Translate Milfy!

donderdag 28 mei 2015

Missen of ontbreken?

Door Marten van der Meulen 

A: Dat heb ik nog niet gedaan, daar mist nog een stuk.
B: Ontbreekt! Daar ontbreekt nog een stuk.

Sommige 'taalfouten' zijn zeer bekend, andere (onzes inziens) minder. Dit is er zo eentje: ik had geen idee dat er iets mis kon zijn met 'missen'. Maar ook de Taalunie vindt dat A's zin "geen standaardtaal" is (waarom? dat komt zo). Dat is, volgens ons, conservatieve pedanterie. Milfje vraagt u: is er betekenisverschil tussen deze twee zinnen?

1. Er miste die ochtend een doos koekjes en een zak brood uit de keuken.
2. Er ontbrak die ochtend een doos koekjes en een zak brood uit de keuken.

Het enige dat er mis is, volgens de Taalunie, is dat missen vooral overgankelijk wordt gebruikt (ik mis iets), en ontbreken onovergankelijk (iets ontbreekt). Zie ook wat de Onze Taal adviesdienst erover schrijft. 
Het is eenvoudig te zien dat en waarom hier een verandering plaatsvindt. Twee woorden betekenen op zich hetzelfde (hoewel niet altijd natuurlijk: ik ontbreek mijn geliefde kan niet, maar DAT zeggen we ook niet). Aanvankelijk mocht je ze alleen in verschillende grammaticale contexten gebruiken, maar steeds meer mensen gebruiken ze in beide.

Milfje vindt heus niet dat alles zomaar mag (anarchie regels zijn alleen nodig als er anders iets mis gaat), maar hier hebben wij geen probleem mee. Laat het gaan, anders is het alleen maar slecht voor 's mensens cholesterol. Maar wat vinden jullie? Waren jullie je hiervan bewust? Bezigen jullie dit zelf wel eens? Schandpaal of vrijspraak?

6 opmerkingen:

  1. Ik vind het toch echt echt echt raar.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik denk dat het hier om een sluipend anglicisme gaat: "something is missing". Zo zijn er wel meer: een punt hebben, of ergens mee wegkomen bijvoorbeeld.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Beste Koenfucius, ik denk absoluut niet dat het om een anglicisme gaat. Zoals we laten zien, is er in het systeem al de mogelijkheid om de ene betekenis uit te breiden ten opzichte van de andere. Het anglicisme-argument wordt volgens mij maar al te snel gebruikt om van alles te verklaren...

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ik weet heus dat taal aan veranderingen onderhevig is, maar om dan meteen maar te roepen 'laat het gaan', vind ik een beetje al te gemakkelijk. En als je je meent te moeten bedienen van termen als 'conservatieve pedanterie' geef je er alleen maar blijk van dat je het met die regels niet zo nauw neemt. Jij vindt 'hun' als onderwerp van een zin wellicht ook niet zo'n probleem?
    Ik vind het altijd zo'n typisch verschijnsel om te stellen dat wanneer steeds meer mensen bepaalde (onjuiste) taal bezigen, dat het dan vanzelf een keer wordt goedgekeurd. Dat pik je in het dagelijks leven toch ook niet? Het is ook schering en inslag dat je stationsfiets wordt gejat, maar dat keuren we toch ook niet goed?
    Overigens, jij schrijft: 'het enige dat er mis is, ...'. Vind je het heel pedant - al dan niet conservatief - als ik vind dat het 'het enige wat er mis is, ...' moet zijn?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dag Henny, als je het stukje leest, zul je deze zin tegen komen: "Milfje vindt heus niet dat alles zomaar mag (anarchie regels zijn alleen nodig als er anders iets mis gaat), maar hier hebben wij geen probleem mee."

      Om meteen weer over "hun" te beginnen, dát is pas makkelijk.

      We hebben hier geen probleem mee, omdat er geen duidelijk betekenisverschil is. We zeggen niet zomaar "laat het gaan", we beargumenteren dit.

      Verwijderen