Translate Milfy!

vrijdag 29 november 2013

10^Taal voor... Aleid Truijens

Taal: wie is er niet mee bezig? Blogs, twitters, tijdschriften, polemieken, ingezonden brieven, boeken. Er zijn heul veul mensen met evenveul meningen. Toch zijn er ook mensen die zich meer met taal bezig houden dan anderen. Daarom vraagt Milfje Meulskens hun mening over taal. Vandaag aan het woord is Aleid Truijens. Behalve dat ze als columniste bij de Volkskrant regelmatig over taal, onderwijs en taalonderwijs schrijft, is zij journalist, recensent, romanschrijver en biograaf van F.B. Hotz.

woensdag 27 november 2013

Een taalfout is als…

Vorige week hoorde Milfje twee vergelijkingen. In dit stuk werd de volgende vergelijking gemaakt: een taalfout relativeren door te zeggen ‘je begrijpt de boodschap toch’ is als een eigen doelpunt maken en zeggen ‘maar ik heb toch gescoord?’ De tweede taalfoutmetafoor werd (indirect) door Herman Pleij in DWDD gemaakt: n.a.v. stijlfouten die Cécile Narinx in de outfits van BN’ers aanwijst, wees hij op haar eigen taal-/stijlfouten. Hoe zit dat? Is een taalfout te vergelijken met een eigen goal, dan wel met een niet zo stijlvolle outfit? Wat zijn de overeenkomsten en verschillen? Wat leren deze vergelijkingen ons over taalfouten?

maandag 25 november 2013

Nederlanders doen nieuwslezers na, en waarom dat niet in de krant mag.

Prestige is heel belangrijk in taalgebruik. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het feit dat we in ieder gesprek op subtiele wijze mensen nadoen die we, bewust of onbewust, hoog hebben zitten. Dit fenomeen heet accomodatie. Het kan zijn dat we helemaal nooit direct met die taalkundige rolmodellen praten. Wie zijn eigenlijk onze rolmodellen? Dat verschilt per land. In Nederland zijn het... ah weet je, lees het stukje maar. Want voor je het weet staat het fout in de krant.

vrijdag 22 november 2013

Tien^Taal voor ...Laura van Eerten


Taal: wie is er niet mee bezig? Blogs, twitters, tijdschriften, polemieken, ingezonden brieven, boeken. Er zijn heul veul mensen met evenveul meningen. Toch zijn er ook mensen die zich meer met taal bezig houden dan anderen. Daarom vraagt Milfje Meulskens hun mening over taal. Vandaag Laura van Eerten, musica (gitarist in de Utrechtse band The Mrs), taalkundige (op het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL), waar ze ook coördinator externe communicatie is), social media expert (voor de Nederlandse Taalunie) en verslaafd aan hardlopen.

woensdag 20 november 2013

To write or schrijven, dat is de vraag

Veel studenten, in welk vakgebied dan ook, moeten flink wennen aan al het Engels in de wondere wereld der Academia. In de BA moeten ze veel Engels lezen, en dan moeten ze er in de MA ook nog in presenteren, debatteren en schrijven. In mijn ervaring krijgen studenten zelden echt onderwijs in Engels schrijven – met wat oefening lukt dat wel, maar een vak Academic English Writing bestaat bij mijn weten alleen voor PhD’s, of als keuzevak voor wie er veel problemen mee heeft. Het zit in elk geval niet standaard in elke opleiding. Wat je dan krijgt is dat mensen hun kennis over Nederlands schrijven naar het Engels extrapoleren. Is dat erg? Nouja, een beetje wel.

maandag 18 november 2013

Hoe leer je een peuter praten, en hoe kan een Van Dale boekje daarbij helpen?

Een van de grote wonderen van de wereld is dat alle kinderen op de wereld hun taal leren. Zonder dat je ze veel hoeft uit te leggen kunnen kinderen als ze ongeveer acht jaar oud zijn een of zelfs meerdere talen begrijpen en spreken. Hoe is het mogelijk? Kunnen ouders bijdragen aan dit proces? En is dat zinvol? Milfje bespreekt vandaag de ontwikkeling van de woordenschat aan de hand van het pas verschenen Aan het Werk in de serie Mijn Eerste Van Dale.

zaterdag 16 november 2013

Hoeveel kans heeft een woord om te slagen? Waarom 3d-printer Woord van het Jaar moet worden

Vandaag wordt in Breda het Woord van het Jaar van OnzeTaal gekozen. Wat me opvalt aan de genomineerde woorden, is hoe verschillend ze zijn: ik denk dat sommige woorden volgend jaar alweer vergeten zijn. Gelukkig is er een schaal om te beoordelen in hoeverre woorden de kans hebben te overleven: de FUDGE-schaal. In dit stukje zal ik de 10 woorden bespreken aan de hand van de FUDGE-criteria, die ik eerst hieronder uitleg. De conclusie is dat behalve 3d-printer geen van de woorden zal beklijven: ze zijn te bedoeld-grappig of te veel aan één gebeurtenis gelinkt.

vrijdag 15 november 2013

10^Taal voor... Ludo Permentier


Taal: wie is er niet mee bezig? Blogs, twitters, tijdschriften, polemieken, ingezonden brieven, boeken. Er zijn heul veul mensen met evenveul meningen. Toch zijn er ook mensen die zich meer met taal bezig houden dan anderen. Daarom vraagt Milfje Meulskens hun mening over taal. Vandaag een Vlaams fenomeen: Ludo Permentier. Bij het grote publicum waarschijnlijk bekend door zijn werk voor het Groot Dictee, is hij (zo zegt hij zelf) taalmens, journalist en leraar: hij werkt bij de Nederlandse Taalunie, schrijft een wekelijkse column over taal in De Standaard en geeft praktijklessen journalistiek aan de universiteit van Gent.

woensdag 13 november 2013

Creooltalen, wat zijn dat?

Atlassen, we kunnen er maar niet over ophouden. Vorige week is er namelijk, joepiedepoepie, weer eentje bijgekomen: de Atlas of Pidgin and Creole Structures, oftewel de APiCS. Daarin staan allerlei eigenschappen vermeld van, de naam zegt het al, pidgins en creoles. Dat zijn buitengewone interessante talen, waar jij, o lezer, absoluut te weinig vanaf weet. Dus: wat zijn dat eigenlijk, creolen en pidgins?

dinsdag 12 november 2013

Akademisch nieuws november

Er gebeurt altijd wat in academia, maar wie houdt het bij? Congressen, promoties, nieuwe boeken, oraties: lees er hier alles over. Het grootste deel van het nieuws werd eerder al gepubliceerd in Neder-L, maar hier pakken we ook typologisch nieuws aan. Overigens gebeurt er natuurlijk uberhaupt VEEL meer, maar het meeste is geografisch gezien ver weg: wie zin heeft in een taalkundig reisje vervoege zich bij de agenda van de Linguist List alhieder.

maandag 11 november 2013

Het beste voor je kind? Trouw een spreker van een andere taal!

In Nederland wordt lekker veel gediscussieerd over de rol van het Engels. Vooral de rol die Engels speelt in het onderwijs is een heet probleem: wanneer moet er worden begonnen met het geven van Engelse les? Bij de kleuters? Afgezien van het feit of Engels het Nederlands bedreigt (daar gaan we nu even niet op in), vragen veel mensen zich af of het wel goed is om vanaf een vroege leeftijd meerdere talen te leren. Leer je dan niet minder goed je moedertaal? Is er maar ruimte voor één taal in je hoofd?

vrijdag 8 november 2013

10^Taal voor... Alison Edwards


Taal: wie is er niet mee bezig? Blogs, twitters, tijdschriften, polemieken, ingezonden brieven, boeken. Er zijn heul veul mensen met evenveul meningen. Toch zijn er ook mensen die zich meer met taal bezig houden dan anderen. Daarom vraagt Milfje Meulskens hun mening over taal. Vandaag een primeur: een interview in het Engels! Wereldburger en promovenda Alison Edwards, Australisch van nationaliteit maar woonachtig geweest in Nederland en nu in Cambridge, is naast onderzoeker ook editor en vertaler, en zelfverklaard eurofiel. Ze kán wel Nederlands, maar prefereert toch nog het Engels, en dat leek ons wel gepast, in deze week waarin de verkiezing voor Anglicisme van het Jaar begon.

donderdag 7 november 2013

Anglicisme van het jaar 2013!

Er zijn verkiezingen zat, maar een verkiezing voor Anglicisme van het Jaar, die bestond nog niet. Dat is niet zo gek: er wordt vaak heel negatief gedaan over Engelse leenwoorden. Ze worden weggezet als indringers, als nare woorden die eerlijke, calvinistische, hardwerkende Nederlandse woorden verdringen. Onzin! Veel anglicismen zijn buitengewoon nuttige toevoegingen aan onze geweldige Nederlandse taal. Bovendien verdringen ze het Nederlands niet, maar worden de woorden juist aangepast aan de Nederlandse uitspraak, grammatica en uiteindelijk vaak ook spelling.
Om de anglicismen te eren organiseert Milfje Meulskens, bekend van radio en interweb, dit jaar voor de eerste keer deze roemruchte verkiezing. We doen dit geïnspireerd door onze onze Duitse collega’s van Anglizismus des Jahres, die al vier jaar met groot succes een dergelijke verkiezing houden, en aan wie wij dan ook eeuwige dank zijn verschuldigd. 
Lees verder om te zien hoe JIJ mee kunt doen!

woensdag 6 november 2013

Waar komen de woorden vandaan?

Een van de nieuwe woorden in de Van Dale is 'swag', oftewel ultieme coolheid. Een uit het Engels afkomstig woord in een Nederlands woordenboek - daar kun je van vinden wat je wil. Wat Milfje vooral interesseert, is de herkomst van swag. Origineel schijnt het namelijk Secretly We Are Gay te betekenen, een term die door homo’s in de jaren ’60 werd gebruikt omdat ze niet openlijk hun seksuele voorkeur konden uitdragen. Maar er is een behoorlijk groot probleem met die definitie: er is geen bewijs voor. Hoe komt men daar dan op? Hoe weten we waar woorden vandaan komen?

maandag 4 november 2013

Nog meer zingen over taal!


We hebben inmiddels al heul wat talige liedjes gehad (zie hier en hier), maar toen we zagen dat de OnzeTaal van deze maand over muziek en taal zou gaan, begonnen onze oren te jeuken. En we hebben er weer tien bij elkaar gevonden! De edukatieve faktor is deze keer hoog, maar dat hoeft de pret niet te drukken natuurlijk. Verder zijn er lekker veel liedjes uit het Duits, met speciale dank aan Sean de Goede. Geniet mee van de derde aflevering van 'Leuker dan praten over taal: zingen over taal!'

vrijdag 1 november 2013

Tien^Taal voor... Ingrid van Alphen


Taal: wie is er niet mee bezig? Blogs, twitters, tijdschriften, polemieken, ingezonden brieven, boeken. Er zijn heul veul mensen met evenveul meningen. Toch zijn er ook mensen die zich meer met taal bezig houden dan anderen. Daarom vraagt Milfje Meulskens hun mening over taal. Vandaag uw vriendelijke aandacht voor Ingrid van Alpheninteractioneel sociolinguïste aan de Universiteit van Amsterdam, met een passie voor gespreksanalyse en gender-vraagstukken. Ingrid redigeerde vorig jaar een boek over nieuwe quotatieven, oftewel constructies als 'Ik heb zoiets van'.