Translate Milfy!

woensdag 30 september 2015

Europese eenwording in gevaar door geluid klokken

Weet u het nog, de #ophef over of het nou pief-paf-poef, of pief-poef-paf was?En daarvoor hadden we ooit nog alle verschillende dierengeluiden. Je denkt, een kat klinkt altijd hetzelfde? Nou, niks van dat alles. Weten jullie nog? Nou, dat verhaal krijgt een 

mega heftig turbo vervolg

Hou je vast. The battle returns. Het wordt nooit wat met Europa, als we het hier al niet eens over eens zijn. Want hoe klinken klokken?


Wij trekken nog gezamelijk op met onze Zuiderbroeders en -zusters. Althans, wat betreft de klokken. Want waar een deel van 'slands bekendste kinderliedje al slachtoffer is geworden van de Vlaams-Nederlandse taalgrens (wat wij hier in het noorden Vader Jacob noemen, heet in het zuiden Broeder Jacob, en waar men in Nederland zingt 'alle klokken luiden', zingen de Belgen 'hoor de klokken luiden'), zingen Wij Allen Tezamen aan het eind: BIM BAM BOM. Net als de Noren en de Hongaren trouwens.

Zo niet in de rest van Europa! In andere talen klinken de klokken namelijk heel anders. Een overzicht:

Duits & Deens & Pools: bim bam bum

Engels & Frans: ding ding dong

Roemeens & Albanees: ding dang dong

Italiaans & Spaans: din don dan

Portugees: din din don

Zweeds: bing bang bång

Wij hebben nu al zoiets van wtfbbq. Waarom? Maar het wordt nog exotischer wanneer we buiten Europa en buiten de Indo-Europese taalfamilie gaan kijken. (Disclaimer: als je het internet mag geloven zijn er allerlei variaties. Het hier weergegeven gebeier is dus misschien niet de enige optie in de taal in kwestie.)

Hebreeuws (nog lekker verwant aan Engels en Frans): ding dang dong

Turks (ook nog te herkennen): ding dang don

Indonesisch (blijkbaar een Scandinavische taal): bim bam bum

Afrikaans (nu wordt het leuk): ding dong del 

Fins (ja hoor): piu pau pou

Indiaans (wutt)?: Tom peng pung

IJslands (dit gaat te fur): Hún slær þrjú

Tsjechisch (huh): Vstávej již

Mandarijn Chinees (kappen nou): zhen qiguai


Milfje zou Milfje niet zijn als we dit niet op z'n minst probeerden te duiden. Een deel van de verschillen is natuurlijk te verklaren doordat sommige talen niet voor een klanknabootsing kiezen, maar voor een zinnetje, zoals het Tsjechische Vstávej již dat 'sta nou op' betekent. Dat is dus helemaal geen klokgelui. 
De overige verschillen, in klinkers, beginklank (d, b, p of t) en eindklank (m, n, ng of l) kun je begrijpen als je kijkt naar de klanken die iedere taal gebruikt. Niet iedere taal heeft namelijk alle klanken. Zo heeft het Nederlands allerlei leuke dubbelklinkers (ij, au, ui), die je in andere talen niet hebt - vandaar dat anderstaligen vaak moeite hebben om 'ui' te zeggen. Het Fins heeft maar liefst 17 dubbelklinkers, terwijl het Indonesisch er maar een paar heeft. Logisch dus, dat Finse klokken dubbelklinkers gebruiken, maar Indonesische klokken niet. 

We hebben het al eerder gezegd, maar het is interessant genoeg om te herhalen: klanknabootsingen zijn niet taalneutraal. Als je een geluid nadoet, of het nou een kerkklok, een haan, of een nies is, dan doe je dat in principe in de klanken van je eigen taal. 



3 opmerkingen:

  1. Kleinigheidje, want tenslotte ook een zinnetje en geen klanknabootsing, maar het IJslandse Meester Jakob eindigt niet op 'prjú' maar op 'þrjú' (drie). Ook de rest van de tekst is daar aardig op de schop, een tikje te letterlijk vertaald zingen ze daar:

    Meester Jakob, Meester Jakob.
    Slaap je? Slaap je?
    Wat slaat de klok? Wat slaat de klok?
    Ze slaat drie. Ze slaat drie. (of iets mooier: Die slaat drie)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dank voor de verbetering en de vertaling!

      Verwijderen
    2. Apologies for the English answer - I understand Dutch but can't write or speak it.The suggestion about the "Meester Jakob" song is great, as it exists in several languages. https://de.wikipedia.org/wiki/Fr%C3%A8re_Jacques lists several.

      Verwijderen