Prachtig jubileumboek voor… wie eigenlijk?

De Jeugd van Tegenwoordig bestaat 10 jaar, en dat zullen we weten. In iedere taalrubriek en –nieuwsbrief stond de afgelopen tijd wel een stukje over het notoirste hiphopkwartet van Nederland. Ook verscheen dit jaar een jubileumboek, prachtig vormgegeven, vol met interviews met vrienden van, mails, lijstjes, en vooral heel veel foto’s van De Jeugd en consorten. Een encyclopedesk boekwerk, waarin je alles leert wat je wilde weten over De Jeugd (en ook wat je niet wilde weten). Toch is het de vraag wie dit boek in de kast wil hebben staan.

Door Sterre Leufkens

- Heb je geen idee wie of wat De Jeugd van Tegenwoordig is? Lees eerst de voetnoot onderaan dit stukje! -  

Het jubileumboek biedt in de eerste plaats een complete ontstaansgeschiedenis van de band. Hoe ze bij elkaar gekomen zijn, hoe Watskeburt ontstond, waarom dat zo’n succes werd, wie er allemaal links of rechts hebben bijgedragen aan dat succes – in stukjes door en interviews met mensen uit de omgeving van De Jeugd wordt het allemaal duidelijk. Dit alles verrijkt met een enorme batterij aan beelden: foto’s, collages, recepten van de favo jeugdcocktails, kledingontwerpen (Vjeze Fur heeft een eigen kledinglijn). En lijstjes, bijvoorbeeld van plekken om zat te worden die eigenlijk geen café zijn (Kröller Möller, de kinderboerderij). Werkelijk ieder detail over De Jeugd is te lezen en te zien.

Het zien vond ik een feest, maar het lezen niet altijd. De vormgeving is prachtig en origineel, bijvoorbeeld de collage van foto’s van supermarktmandjes, waarin De Jeugd gerepresenteerd wordt door boodschappen. Maar ik had al snel genoeg van de verhalen over zuipen, gebruiken, kotsen, kapotmaken, beledigen, en nog meer zuipen. Het is natuurlijk het image van De Jeugd: lekker schijt hebben aan alles, heel hiphop. Misschien ben ik gewoon te braaf, of mis ik de diepere bedoeling, maar ik vond het vervelend. Veel drinken kunnen we allemaal, maar die originele teksten maken, dát is bijzonder.

Wat betreft die talige vondsten kwam ik het meest aan mijn trekken in de dagboekbeschrijving van een concertweek in België, geschreven door bandlid Pepijn. Met woorden als ‘soezenbollen’, ‘rokerij’, en ‘sigaretten […] gingen hun tol eisen vanuit hun hokje op de snelweg van de nacht en de auto van mijn stembanden had simpelweg niet genoeg kleingeld om het allemaal te betalen’. Daar word ik blij van, van die creativiteit. Maar voor taalliefhebbende fans als ik, is één zo’n tekst wel wat karig. Maar oké, het is dan ook geen taalboek. 

Maar hoe zit het met de hiphopliefhebbers die alle platen in de kast hebben staan? De fans die trouw naar alle concerten komen? Ik denk eigenlijk dat zo’n ware fan alles wat hij wil weten over de band al weet, of elders te weten kan komen. Die fan wil (denk ik) vooral nieuwe muziek en nieuwe uitspraken van de Jeugd-leden zelf. Ze vinden dat laatste bijna alleen in de sectie waarin DJVT vragen van fans beantwoordt ('Welke vraag willen jullie niet beantwoorden?' 'Deze.'). Of genieten deze fans wel van kotsverhalen? Of moet ik ophouden de fans te duiden?

Voor mij is het jubileumboek zo'n album dat je maakt na een bruiloft. Vol met foto’s van alle gasten en jeugdfoto’s van het bruidspaar, met romantische teksten en wensen van vrienden. Hartstikke tof, voor het bruidspaar en de aanwezigen. Een prachtig aandenken en heel leuk om 10 jaar later weer eens helemaal te lezen: o ja! Dat hebben we ook nog meegemaakt! Maar als je niet bij de bruiloft was, is het minder interessant. De Jeugd is een geweldige groep en dat moeten we vieren, maar dit boek is vooral een mooi uitgevoerd aandenken aan andermans feestje.

‘De Jeugd van Tegenwoordig. Ook maar mensen.’ Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar. €25,- ISBN: 9789038899954.

Even een spoedcursusvoetnoot voor wie De Jeugd Van Tegenwoordig nog niet kent:

1. De band staat bekend als taalinnovator, vanwege de vele woordcreaties in liedteksten (internagelactisch) en omdat de titel van het eerste nummer (Watskeburt) in het woordenboek is gekomen.

2. De vier bandleden zuipen en gebruiken erop los, maken alles kapot, en zijn onbeschoft tegen interviewers. Ze zijn hierom berucht bij poppodia en journalisten.

3. Hoewel De Jeugd makkelijk een eendagsvlieg hadden kunnen zijn (zie ook punt 2) blijken ze na tien jaar nog steeds succesvol. Dat danken ze aan een paar echt goede albums en optredens die staan als huizen.